بازگشت
میگویند مسوولین تعدادی ازرسانه ها سواد کافی ندارند!
ا.م.احمدی ا.م.احمدی

شهر هرات

13 سرطان 1389

در تاريخ صد و سی ساله مطبوعات افغانستان نخستین بار است که مطبوعات کشورما به اینچنین لجام گسیخته گی مواجه است .

با آنکه قانون مطبوعات در سال  1964میلادی نافذ گردید،و زمينه فعاليت رسانه‌های آزاد و خصوصی را مساعد ساخت. تأسيس ده ها نشريه آزاد بااندیشه های و گرايش‌های سياسی متفاوت وبعضأ متضاد در آن دوره ميسر گرديد.چنانچه نشر جراید خلق،پرچم،شعله جاوید و دهها نشریه دیگر را می توان نام برد.

با آغاز فصل جديد سياسی بعد ازنشست بن در سال 2001 ميلادی، فعاليت  رسانه ها با اندک تغییر برمبنای همين قانون گذاشته شد. اين تعديل، انحصار دولت در زمينه رسانه‌های الکترونيکی مراکز خبر رسانی را شکست وبه بخش  خصوصی هم اين حق داده شد. اما درحکمروایی کنونی تنها کاری که شده است آزادی نسبی مطبوعات میباشد که ما شاهدایجاد ده ها شبکه خبررسانی غیردولتی هستیم.بیجا نخواهد بود که این آزادی شکلی زمینه آنرا مساعد ساخت،تا نشریه های مختلف و رادیو و تلویزیونها به مانند سمارق برویند.چنانچه آزادی مطبوعات درافغانستان بشکل سرسام آوری رشد نموده است. اگرمبالغه نشود ازدیاد رسانه های غیروابسته به دولت حاکم، درمنطقه نظیر راندارد.

اما موضوع کمیت وکیفیت این نشرات بحث دیگریست! فکر نکنم منقدین ادبی و کارشناسان اکنون دیگر حوصله آنراداشته بباشند که برنامه یی را نقد کنند،به جز اینکه بالای همه نشرات بسیاری از ادارات نشراتی خط بطلان بکشند.اما من به عنوان یک ابجد جوان و تنها بمثابه یک ببننده و شنونده فقط میخواهم کمی تذکردهم ، تاجاییکه دیده میشود بااین همه رسانه بازهم درکیفیت نشرات شان تغیرات قابل ملاحظهً دیده نمی شود.اگرخواسته باشیم کیفیت برنامه های تلویزیونی امروز رابا دهه شصت مقایسه کنیم دیده می شود که درآن زمان تنها رادیو وتلویزیون دولتی بود، وکیفیت برنامه های رادیو وتلویزیون آن وقت به مراتب بهترازنشرات رسانه های امروزه است.

باتأسف مطبوعات حاضردرکشورنتوانسته اند تا ان حدی که مردم مان نیازمند آگاهی از رویدادهای مهم جامعه میباشند، نقش خویش را در راستای رساندن واقعیت ها به موقع ادا نمایند. دراین شکی نیست که تعداد زیادی از رادیوها، تلویزیون ها هرساعت سرویس خبری دارند واخبار را بلاوقفه پخش میکنند بادریغ خیلی ازموضوعات مهم واساسی ازنشرخبربازمیماند. این موضوع معلوم نیست که آیا خبرنگاران ازسوی کدام مرجعی تحت فشاروسانسور کاری قرارمیگیرند یاضعف ازخود خبرنگاران وبخصوص مسوولین رسانه ها است.

چون ما درمحیطی زنده گی میکنیم که هرلحظه آن، حادثه است. شوربختانه اکثریت نفوس کشورما را اشخاص بیسواد تشکیل میدهد.درخصوص ناکامی رسانه ها علت های فروان وجود دارد.

منجمله اکثریت رسانه ها اعم از صوتی ، تصویری وچاپی که درکشور فعالیت  دارند ازپرسونل مسلکی چه حتا از مسوولین تخصصی وباتجربه برخوردارنیستند نمیدانم وزارت اطلاعات وفرهنگ روی کدام علت برایشان جوازفعالیت میدهد.

اگردرمجموع رسانه های افغانستان رامورد بحث خودقراردهم زمان زیاد رامیگیرد.

میخواهم نشرات رسانه های محلی ولایت هرات را مورد بحث قراردهم:

ولایت هرات که درقسمت غرب افغانستان وهم مرزباکشورهای ایران و ترکمنستان قرار دارد.

هرات یکی ازجمله شهرهای بزرگ ومشهورافغانستان دارای پانزده ولسوالی میباشد درطول تاریخ از این ولایت با نام های هری، هریوا وغیره یادشده گویند دردرازای زمان متن علم وفرهنگ بوده وارهمین رونام هرات باستان را مهد علم و فرهنگ می خوانند.

درولایت هرات درکناررادیو وتلویزیون ملی هرات و روزنامه اتفاق اسلام!  ده ها رسانه خصوصی هم ازصوتی ، تصویری وچاپی همچنین یکی دو شبکه کیبلی درشهر، ویکی دو ولسوالی آن دست به نشروپخش میزنند.

دیده میشود که مسوولین زیادتررسانه ها ازعلم ژورنالستی چی حتا ازسواد کافی برخوردارنمی باشند.

وبه کمک مالی ومعنوی بعضی ازکشورهای خارجی مخصوصًٍأ کشورایران دست به ایجاد شبکه های تلویزیونی، رادیویی و روزنامه وغیره زده اند. آنها در درتهیه برنامه های ناکارا به ازبین بردن فرهنگ اصیل مان وترویج فرهنگ وعنعنه های بیگانه گان می پردازند. لازم میدانم درمورد بعضی از رسانه ها معلومات ارایه نمایم. بطورنمونه شبکه تلویزیون تابان: تلویزیون تابان درواپسین روزهای زمستان سال 1388 هجری خورشیدی بامدیریت عبدالکریم صادقی که قبل ازایجادشبکه تلویزیونی مسوول شرکت کودکمیاوی (شرکت کودکمیاوی انترنشنل که فقط جوازشرکت بنام جناب آقای صادقی بود وسرمایه وهمه امکانات ازایرانیان با چندماه محدود تولیدی. طبق گفته خودشان کودکمیاوی ازسوی منسوبین ریاست امنیت ملی هرات به جرم جعلکاری گرفتارشد وشرکت متذکره مسدود شد، وجوازفعالیت آن گرفته شد ومسوولین وتعدادی ازکارمندان اش راهی زندان شده اند وبعدازچند ماه مسوولین شرکت اززندان رهاگردیدند ) وتاکنون شرکت کودکمیاوی دست به تولید و فروش کود زده نتوانست.

جالب این جایست که آقای صادقی مسوول شبکه تلویزیونی تابان تاصنف هفتم درمکتب متوسطه جغرتان ولسوالی انجیل هرات بیش نخوانده است. وی ازسواد کافی بهره مند نیست چه اینکه ازاصول ژورنالستی وازهمه مهمترمسوول شبکه تلویزیونی. من برای جناب مسوول شبکه تلویزیون تابان میگویم که آیامیدانید که در ماده سوم  قانون رسانه های افغانستان امده است:

تبليغ خشونت، جنگ و ساير مواردی که مخالف احکام قانون اساسی بوده يا قانون جزا آن را جرم دانسته باشد 

نشرآن در رسانه های همگانی جواز ندارد.

جناب پس توچرا برنامه های تحریک آمیزتبلیغ خشونت،جنگ را تحت نام (خاطرات جهاد و حماسه جهاد) را باگوینده گی برادرت که در صنف ششم ناکام شد ومکتب را لالاگفت نشرمیکنی؟؟؟

آیا خودت به صفت یک بیننده متوجه شدی که چگونه این برنامه را پیش میبرد؟؟؟

پس من برایت میگویم این طرزسوال کردن آن چنین است:

حاجی قومندان صاحب شما خور به مردم شهید پرورمعرفی کن؟

حاجی صاحب شما هیشتو تانگ بزدن؟

قومندان صاحب شما به یک روز چندتا عسکر کشتن وچندتا تانگ به راکت زدن؟

حاجی قومندان صاحب گروی عاشقان شما روزچندکمربندرا ازبین میبرد؟

وشمابه جوانان میگن چی رقم جهاد کنن؟ بلی این است نمونه چنده پرسش گوینده ورزیده!

ازتصاویراین برنامه پرسان نکنید که چقدرهیجانی است وتاچه اندازه اذهان مردم مان رامغشوش میسازد وبسوی جنگ وبرادرکشی جلب میکند.

یا برنامه دیگرش را زمانی که مشاهده کنید میدانید اکثریت گوینده گانش بالهجه ایرانی تکلم میکنند وچنان الفاظی رابیان میکنند که تا امروز درهیچ فرهنگی شنیده نشده است.

اما رادیو ها درشهرهرات: خرسندم ازاینکه هرروز بایک فریکانس جدید رادیو روبرو میشوم.

شوربختانه بااین هم تعداد زیاد رادیوها درشهرهرات زمانیکه یک رویداد ویا یک حادثه درفاصله چند کیلومتری شهربه وقوع می پیوندد از ده حادثه اگر یکی دو آن به موقع بگوش شنونده گان برسد،بزرگترین دستاورد خواهد بود.

چنان که مشاهده میگردد اکثریت رادیوها شکل تجارتی وتفریحی را بخود گرفته اند.

زمانیکه مجریان گرامی برنامه را آغازمیکنند  طوریکه شنیده میشود نخست ازسوادکافی برخوردارنیستند ،بسیاری آنها  بالهجه دری حرف نمیزنند فقط باکلمات ایرانی برنامه راتقدیم میکنند وازآغاز برنامه تا فرجام  فقط به یک منوال یک رادیو، رادیوی دیگر را تخریب میکند، تا اینکه واقعیت ها وچالش های کنونی جامعه را انعکاس دهند.

مثلأ در رادیوهای" رادیو مژده ،رادیوفریاد،رادیو وطندار، رادیوباران وغیره     

نمیدانم که وزارت اطلاعات وفرهنگ تاکی درخواب است! آیا روزی خواهد شد که مسوولین ازخواب برخیزند وکمی روی موضوعات اساسی ومبرم کشور بی اندیشند وحساس مسوولیت نمایند.زیرا رادیو و تلویزیون نه تنها مبلغ،بلکه رهنمون دهنده جامعه نیز می باشد.به امیدآن روز که جوانان ما بجای تشویق و ترغیب و به دزدی و خیانت و قتل و قتال، به ساختن و بازسازی میهن خویش تشویق و ترغیب گردند.


July 4th, 2010


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
مسايل اجتماعي